امروزه اگرچه انواع مختلف وسایل پخت و پز و کمک آشپزی همانند مایکروویو، کباب پز، بخارپز، آرام پز، پلوپز و ... جای خود را در آشپزخانه ها باز کرده اند، اما باز هم اجاق های برقی و به ویژه گازی، از محبوبیت دیگری برخوردارند به طوری که تقریبا هیچ آشپزخانه ای را بدون وجود آن ها حتی تصور هم نمی توان کرد. از آنجا که این وسیله یکی از مهمترین و پرمصرف ترین اجزای آشپزخانه شماست، حتما در هنگام خرید توجه بسیار زیادی به خرج دهید. خصوصا اگر از جمله افرادی هستید که به انجام آشپزی، شیرینی پزی و هنرهایی از این قبیل علاقه مند بوده و زمان زیادی را به آن اختصاص می دهید، دقت کنید گازی که انتخاب می کنید از همه قابلیت های مورد نیاز شما برخوردار باشد.

مهمترین شاخص ها در انتخاب اجاق گاز

نشان استاندارد : مهمترین شاخص در اجاق گاز ها اجباری بودن استاندارد در آنهاست و توصیه می کنیم که علاوه بر توجه به نشان استاندارد به اعتبار مارک تجاری و خدمات پس از فروش اجاق گاز نیز توجه نمایید. از آنجایی که اجاق گاز یکی از پرمصرف‌ترین و در عین ‌حال با دوام‌ترین لوازم منزل به شمار می آید، بهتر است تا در صورت امکان نوع با کیفیت‌تر آن خریداری شود چرا که گاهی هزینه تعمیر اجاق‌گاز‌های بی‌کیفیت در طول چند سال بیشتر از یک اجاق گاز خوب می‌شود.
انواع اجاق گاز  : به لحاظ شکل در۲ نوع کلی اجاق گاز فر و اجاق گاز توکار تولید می شوند. از مدل‌های بسیار رایج امروزی، اجاق‌های توکاری هستند که شعله‌های مجزا دارند و به شما اجازه می‌دهند تا دو فضای مجزای پخت و پز داشته و فر خود را نیز در محل مناسبی دیگری جای دهید (به عنوان مثال در ارتفاع کمر یا چشم).، اما در عین حال انعطاف‌پذیرتر و متداول‌تر هستند. نوع توکار برای آشپزخانه هایی مناسب است که فضای کوچکی داشته اما به میزان کافی میز دارند. با استفاده از اجاق گازهای توکار یا رومیزی شما فضای بیشتری در آشپزخانه خواهید داشت.
انواع اجاق گازها از نظر انرژی مصرفی : برخی اجاق‌ها تنها با گاز، برخی تنها با برق و برخی هم با گاز و هم با برق کار می‌کنند. اما اجاق‌های گازی و برقی مزایا و معایبی نسبت به یکدیگر دارند. به عنوان مثال، سرشعله‌های اجاق‌های گازی سریعتر داغ شده و انتقال گرما زودتر انجام می‌شود. بعلاوه، هزینه گاز ارزانتر از هزینه برق است. در اجاق گاز برقی، سرشعله های سرامیکی دیرتر گرم شده اما راحت‌تر تمیز می‌شوند. باید توجه داشت که هزینه برق نسبت به هزینه گاز بسیار بیشتر بوده و استفاده از اجاق های برقی در مجموع مقرون به صرفه نمی‌باشد. هنگام خرید اجاق گاز باید علاوه بر ظاهر و کارایی به نیاز خانواده هم توجه کرد. برای خانواده‌های پرجمعیت اجاق‌های ۵ یا ۶ شعله مناسب است اما یک خانواده کم‌جمعیت با یک اجاق ۴ شعله یا اجاق رومیزی ۲ شعله هم می‌تواند امورات خود را بگذراند
برای خرید اجاق گاز فردار توجه به یک سری ویژگیهامفید است که در این بخش به این ویژگی ها اشاره می شود. البته ناگفته نماند که  این ویژگی ها هنگام خرید اجاق گاز، اجاق رومیزی، اجاق برقی و اجاق فردار، هم می توانند مورد توجه قرارگیرند.
تعداد و اندازه سر شعله ها: گازها چه معمولی باشند چه توکار، بین یک تا شش شعله دارند. هرچه تعداد شعله های آن ها بیشتر باشد، بزرگ تر بوده و فضای بیشتری را نیز اشغال می کنند. سر شعله های آن ها نیز معمولاٌ در سه سایز بزرگ، متوسط و کوچک وجود دارد که متناسب با اندازه ظروف آشپزی و حجم غذا، می توان به دلخواه از هریک استفاده نمود.
فندک: در بسیاری از گازها یک فندک کلی برای تمام شعله ها و فر تعبیه شده است. در بعضی گازهای جدیدتر نیز برای هر شعله، فندک جداگانه ای در کنار آن قرار داده شده است.
ترموکوپل: یکی از مهمترین ویژگی هایی است که برای بالا رفتن ایمنی اجاق، ضروری است. این ویژگی سبب می شود در صورتیکه گاز به دلیل وزش باد، سر رفتن مواد غذایی و … خاموش شد، جریان گاز نیز قطع شده و در فضا منتشر نشود.
تایمر: بر روی صفحه کلید گاز قرار گرفته و می توان با چرخاندن آن و قرار دادن بر روی یک زمان مشخص، تعیین نمود که سر ساعت معینی زنگ بزند. با استفاده از این قابلیت دیگر نگرانی درباره سوختن یا ته گرفتن غذاها یا خوراکی های داخل فر، وجود ندارد. در برخی گازها بعضی شعله ها هم تایمر داشته و فقط با تنظیم آن روشن می شوند. پس از اینکه تایمر به پایان زمان خود رسید، شعله گاز هم خاموش می شود.
نمایشگر دیجیتالی: ساعت یا زمان باقی مانده پخت غذا را نشان می دهد.
قفل کودک: با فعال کردن آن  می توان اطمینان خاطر داشت بچه ها نمی توانند گاز را روشن و خاموش یا دستکاری کنند.
صفحات روی سرشعله ها: صفحات چدنی باعث پخش یکسان و یکنواخت حرارت می شوند. برخی صفحات هم از جنس مفتول بسیار محکم هستند که قابلیت تحمل فشار و دمای بالا را دارند.
موتور جوجه گردان:  داخل فر تعبیه شده و می توان با استفاده از آن جوجه درسته کبابی شده تهیه نمود.
چراغ فر: فضای داخلی فر را روشن می کند. اگر درِ فر شیشه ای باشد، می توان مراحل پخت غذا را از بیرون مشاهده و کنترل کرد.
گریل: با استفاده از این قابلیت می توان غذاها را گریل و برشته نمود.
محفظه گرمخانه: غذاهای پخته شده را تا زمان سرو شدن می توان در آن گرم نگه داشت.
سیستم خود تمیزکننده حرارتی: این سیستم با بالا بردن زیاد دمای داخلی فر، چربی ها و آلودگی ها را به لایه نازکی از خاکستر تبدیل می کند که سپس پاک کردن آن ها با یک دستمال مرطوب بسیار آسان می شود. این سیستم ها امروزه با عناوین مختلفی مانند خود تمیز کن پیرولیتیک یا کاتالیزوری در بازار وجود دارند که اساس کار همه آن ها همان از بین بردن رسوبات مواد غذایی با استفاده از حرارت بسیار بالا است. در سیستم های خود تمیزکن کاتالیزوری، رشته های کاتالیزوری آلودگی ها و چربی ها را به خود جذب می کنند. سپس این آلودگی ها با حرارت بسیار بالای ایجاد شده، از این رشته ها جدا می شود.
سبدهای قابل جا به جایی: برای استفاده بهینه از فضا، در داخل فر بعضی از گازها وجود دارند که می توان ظروف ادویه، روغن ها و … را داخل آن ها قرار داده و در مواقعی که غذا باید داخل فر طبخ شود، آن را خارج نمود.
پایه های قابل تنظیم: پایه های بعضی از اجاق ها از نظر ارتفاع قابل تنظیم بوده که می توان متناسب با شیب آشپزخانه آن ها را تغییر داد.


راهنمای خرید اجاق صفحه ای

تنوع حتی به شکل اجاق گازها هم سرایت کرده و از شکل‌های مستطیل همیشگی، آنها را به سمت اشکال هندسی چندضلعی و حتی دایره و نیم‌دایره سوق داده است. اجاق‌های توکار همانطور که از اسمشان پیداست روی قسمتی از آشپزخانه مثل میزهای مخصوص یا کابینت‌ها نصب می‌شوند و قابل جابه جایی نیستند.

تعداد شعله‌های گازهای توکار از یک شعله شروع می‌شود و به 6 شعله هم می‌رسد. بیشتر اجاق‌های توکار، گازی هستند ولی چند برند داخلی و خارجی هم وجود دارند که اجاق‌های برقی با صفحه‌های لمسی شیک و زیبا تولید کرده‌اند. رونق این گازها 2 دلیل دارد؛ یکی کم‌جا و جمع و جور بودن آنها نسبت به گازهای مبله برای آشپزخانه‌های کوچک و دیگری شیک و زیبا بودن‌شان. ‌ کارایی و قدرت این گازها هم با گازهای بزرگ مبله فرقی ندارد و فقط فر ندارند.

پرفروش‌ترین مدل اجاق‌های توکار 4 و 5 شعله هستند. اجاق‌گازهای تولید شده در داخل کیفیت بالایی دارند و به‌راحتی با برندهای خارجی رقابت می‌کنند؛ هم در تنوع و کیفیت و هم به‌خاطر خدمات پس از فروش و سرویس کاری قطعات توسط شرکت‌های تولید‌کننده داخلی. سازگاری بیشتر برندهای ایرانی با سیستم گاز شهری هم می‌تواند مزیت مهم دیگری باشد. اخوان، استیل البرز، داتیس، تابان و رزگاز تنها چند نمونه از برندهای ایرانی سازنده گازهای توکار هستند. بقیه برندها هم خارجی‌اند و برای مثال می‌توان لتو، سامسونگ، مکث، کن، ولکر، بوش‌و... را نام برد که محصول کشورهای آمریکا، اسپانیا، آلمان، ایتالیا و تعدادی از کشورهای آسیایی هستند.

استیل یا شیشه؟ مسئله این است!
گازهای صفحه‌ای را می‌توان به 2دسته گازی و برقی تقسیم کرد. یک تقسیم‌بندی دیگر هم براساس جنس صفحه گازهاست. از نظر جنس، اجاق گازهای توکار به دسته‌های استیل، شیشه‌ای، سرامیکی و ترکیب شیشه با دیگر جنس‌ها تقسیم می‌شود.

گازهای استیل بین بقیه طرفدار بیشتری دارند چون هم زیبا و مقاومند و هم راحت تمیز می‌شوند و مواد غذایی روی سطح آنها نمی‌چسبد. استیل‌ها خود به 2 دسته ساده و آجدار تقسیم می‌شوند. مدل‌های ساده براق و صیقلی‌تر هستند و به‌راحتی تمیز می‌شوند ولی امکان خش برداشتن‌شان هم زیاد است. مدل‌های آجدار سطح خشن‌تری دارند که پاک کردن روغن غذا را سخت می‌کند و بعد از مدتی چرک مرده و کدر می‌شود ولی در عوض ضد‌خش است.

مدل‌های شیشه‌ای هم همانطور که از اسمشان پیداست صفحه شیشه‌ای دارند و زیبایی خاصی به اجاق گاز می‌بخشند. شیشه‌های این مدل‌ها نشکن است و قابلیت تحمل درجه حرارت‌های بالا را دارد. شیشه این اجاق‌ها باید بعد از هر بار پخت‌وپز تمیز شود تا اثرات لکه و چربی غذاها روی آنها نماند. شیشه‌های به‌کار رفته در این مدل‌ها‌ حتی در اثر ریختن آب سرد روی صفحه داغ ترک برنمی‌دارند و به راحتی تمیز می‌شوند.

دسته سوم هم گازهایی با صفحه‌های سرامیکی هستند. سرامیک‌ها از مقاومت بالایی در برابر حرارت برخوردارند و حتی با ریختن آب سرد روی صفحه داغ هم ترک برنمی‌دارند و به راحتی تمیز می‌شوند. دربرابر چربی و گردوغبار و سایش مقاومند و طرفداران خاص خودشان را دارند. برخی از مدل‌های سرامیکی با شیشه هم ترکیب می‌شوند.

دسته بعدی اجاق‌های برقی هستند. این مدل‌ها ظاهری شیک‌ دارند و همانطور که از اسمشان پیداست با برق کار می‌کنند‌و به جای پیچ‌های معمول شعله‌های اجاق، صفحه‌های لمسی و دیجیتال دارند. از نظر نشت گاز و این مسائل، ایمنی بیشتری نسبت به گازی‌ها دارند و به خاطر قدرت بالا، زمان پخت را هم کم می‌کنند. عیب آنها هم این است که مبلغ قبض برق خانه‌ها را بالا می‌برند و در زمان قطعی برق کارایی نخواهند داشت.

آتش خرید نگیردتان!
برای خرید اجاق گازهای صفحه‌ای بهتر است نکات زیر را درنظر داشته باشید.
اگر دنبال یک اجاق شیک و جمع و جور می‌گردید، خوب است بدانید که ویژگی دیگر این اجاق‌گازها کم مصرف بودن و داشتن ضخامتی تنها به اندازه 5تا 6سانتی‌متر است.
‌ این مدل گازها فر‌ندارند و اگر قصد خریدشان را دارید باید به فکر یک فر جداگانه برای آشپزخانه‌تان باشید. البته این بستگی به نیاز شما دارد. خیلی‌ها از فر استفاده چندانی نمی‌کنند.


اجاق گازهای رومیزی به‌خاطر کارایی و امکانات پایین‌تر، ارزان‌تر ازتوکارها هستند و راحت هم جا‌به‌جا می‌شوند. ولی اکثرا تعداد شعله‌های کم دارند و امکانات و زیبایی توکارها را هم ندارند. برای همین بیشتر به درد مکان‌های اداری و جاهایی که پخت‌وپز کمی دارند می‌خورند. برای خانه بهتر است از گازهای توکار استفاده کنید.


تعداد شعله‌های گاز را براساس فضای آشپزخانه و تعداد افراد خانواده انتخاب کنید. برای خانواده‌های پرجمعیت گازهای 5 و 6 شعله و برای کم‌جمعیت‌ها 3 و 4 شعله بهترین انتخاب است. ‌
موقع خرید، ایمنی گاز را هم درنظر بگیرید. اجاق گازهای مجهز به فندک و ترموکوپل ایمنی بیشتری دارند. ترموکوپل به محض خاموش شدن شعله به هر دلیل، جریان گاز را قطع می‌کند.


سعی کنید در کل از برندهای معتبر و باکیفیت و آنهایی که خدمات پس از فروش دارند خریداری کنید چون اجاق گاز از پرمصرف‌های خانه است و اگر مرغوب نباشد دائم باید هزینه تعمیرات را تحمل کنید. نصب و راه‌اندازی اجاق را هم به شرکت خودشان بسپارید تا از گارانتی خارج نشود.
اجاق‌های برقی شیک و زیبا هستند و کارایی خوبی دارند ولی در کل به‌خاطر گران‌تر بودن هزینه برق نسبت به گاز مقرون به صرفه نیستند.


اگر سطح میز یا کابینت شما باریک است می‌توانید اجاق‌های توکاری را انتخاب کنید که همه شعله‌های آن در یک ردیف قرار گرفته‌اند و به شکل مستطیل باریکی هستند.
موقع خرید به فاصله بین شعله‌ها دقت کنید. این اندازه باید جوری باشد که بتوانید همزمان چند قابلمه را بدون مزاحمت روی گاز قرار دهید.